عموما براي چرخش پروانه هواكش با توان و سرعت گردشي مورد نياز از الکتروموتور القايي با روتور قفس سنجابي بهعنوان مبدل توان الکتریکی به مکانیکی استفاده ميشود. بنابراین ضروری است که مشخصات منبع تغذیه همچون تعداد فاز، ولتاژ، فرکانس و جریان شبکه برق مورد توجه قرار گیرد.
ولتاژ نامی خطوط تکفاز و سهفاز شبکه برق کشور به ترتیب 220 و 380 ولت و فرکانس جریان متناوب 50 هرتز تنظیم شده است. الکتروموتورهای القایی سهفاز متداولترین انتخاب برای سیستم تهویه موضعی ميباشند. سرعت سنکرون الکتروموتور، تابعی از تعداد قطب و فرکانس جریان متناوب است.
بدين ترتيب سرعت سنكرون الکتروموتور با تعداد قطب 2، 4، 6 و 8 به ترتیب 3000، 1500، 1000 و 750 دور در دقیقه است. لازم به ذكر است كه سرعت نامی اندکی کمتر از سرعت سنکرون بوده و از کاتالوگ سازندگان قابل استخراج است. همچنين سرعت نامي الكتروموتور تحت تأثير عواملي همچون افزايش بار عملياتي فراتر از توان نامي و یا كاهش ولتاژ/ آمپراژ شبكه برق كاهش خواهد يافت.
روشهای راهاندازی
راهاندازی هواکش مستلزم چرخش قطعات دوار همچون یاتاقان، تسمه، پولی، شفت و پروانه از حالت سکون تا رسیدن به سرعت طراحی است. کلیه قطعات دوار دارای ممان اینرسی هستند و در برابر شتاب گرفتن الکتروموتور در لحظه راهاندازی ایجاد مقاومت میکنند. این موضوع مورد توجه سازندگان الکتروموتور قرار داشته و گشتاور الکتروموتور در لحظه راهاندازی چندین برابر گشتاور نامی آنها طراحی میشود. به عبارت دیگر فرایند شتابدهی در لحظه راهاندازی باعث تحمیل جریان الکتریکی مضاعف به شبکه برق و افزایش حرارت سیمپیچ الکتروموتور میشود. بنابراین ضروری است متناسب با توان الکتروموتور روش راه اندازی مناسب به کار گرفته شود.
راهاندازی مستقیم
این روش راهاندازی برای الکتروموتورهای کوچک با توان کمتر از 10 اسب بخار توصیه میشود. طبق نمودار، حداکثر گشتاور جهت شتابدهی پروانه تا 200 درصد گشتاور نامی الکتروموتور قابلدسترس است، که معمولا به طور متوسط حدود 100 درصد گشتاور نامی توسط الکتروموتور تأمین میشود. و با توجه به کوچکبودن توان الکتروموتور از عوارض بار تحمیلی به شبکه برق در لحظه راهاندازی چشم پوشی میشود.
راه اندازی ستاره – مثلث
این روش راهاندازی معمولا برای الکتروموتورهایی با توان 10 الی 100 اسب بخار توصیه میشود. با توجه به افزایش چندین برابری
جریان راهاندازی در این گروه الکتروموتورها، جهت پیشگیری از نوسانات شدید جریان در شبکه برق باید فرایند راهاندازی و بهرهبرداری به ترتیب به حالت ستاره و مثلث انجام شود. به عبارت دیگر، ابتدا راهاندازی الکتروموتور بهصورت ستاره انجام میگیرد و پس از گذشت اندک زمانی و رسیدن سرعت به 85 درصد دور نامی، تایمر از پیش تنظیمشده کنتاکتور مدار ستاره را قطع کرده و بلافاصله کنتاکتور مدار مثلث را وصل میکند. و ادامه فرایند راهاندازی و بهرهبرداری بهصورت مثلث انجام میگیرد. لازم به ذکر است که میزان گشتاور حالت ستاره حدود یکسوم حالت مثلث است.
برای الکتروموتور با توان بیش از 100 اسب بخار، ضروری است ملاحظات برقرسانی و راهاندازی بطور ویژه بررسی شود. همچنین علاوهبر دو روش راهاندازی بالا، متناسب با شرایط شبکه برق، میتوان بهکمک ادوات الکتریکی کنترل فرکانس همچون اینورتر یا کنترل ولتاژ مانند سافت استارتر الکتروموتور را بهطور ایمن راهاندازی نمود.
«کد پیگیری : ECIVS-TA-1008»
برای دانلود فایل کامل مقاله در قالب pdf کلیک کنید.